Kirgizië, het land waar dromen werkelijkheid worden

Na eeuwenlange onderdrukking hebben de Kirgiezen sinds 1991 eindelijk zeggenschap over hun eigen land. Kirgizië (of Kirgistan) heet officieel de Kirgizische Republiek en heeft ongeveer 6 miljoen inwoners. Als één van de weinige landen ter wereld heeft Kirgizië een grotere rurale dan stedelijke bevolking. Afgezien van de hoofdstad Bishkek zijn er sowieso geen grote steden. Dit laat zien dat de nomadencultuur en de landbouw nog steeds een belangrijke plek innemen in de samenleving. Maar met de groeiende economie van het land in het achterhoofd, verandert dit echter snel.

De geografische ligging van Kirgizië

Kirgizië ligt centraal in Centraal Azië met als buurlanden Kazachstan (big brother), Oezbekistan (enclaven/exclaven), China (handel en Oeigoerse vluchtelingen) en Tadzjikistan (Farsi vriend). Het ligt ingeklemd tussen de Tien Shan en Ala Tau bergketens. Meer dan 90% van het land ligt boven de 1500 meter en het zuiden is alleen bereikbaar via de Too Ashuu bergpas (3180 meter hoog) of per vliegtuig. De hoogste bergen liggen in het uiterste oosten en het uiterste zuiden. Jengish Chokusu is de allerhoogste van het land en reikt tot 7439 meter boven zeeniveau. In het noordoosten van Kirgizië ligt het gigantische Issyk Kul meer. Dit meer wordt gevoed door warmwaterbronnen en heeft een relatief hoog zoutgehalte in vergelijk tot andere grote meren. Na het Titicaca meer is Issyk Kul het grootste bergmeer op aarde, met een ligging op ongeveer 1600 meter. Verder naar het zuiden, tussen de bergpassen, ligt het Son Köl meer.

Een wisselvallig weertje door gebergte

Je snapt dat de bergen van grote invloed zijn op het klimaat van het land. Kirgizië heeft geen toegang tot zeeën of oceanen. Over het algemeen heeft het land daarom een typisch landklimaat met een droog en heet seizoen (de zomer) en een koud en nat seizoen (de winter). De tussenseizoen zijn kort van duur en kunnen voor veel overlast zorgen. Het Issyk Kul meer zorgt voor een microklimaat in het oosten van Kirgizië. Hier valt (zeker aan de zuid- en oostkant) aanzienlijk meer neerslag dan in andere regio’s. Het zuiden is warmer (ook in de winter) en heeft een enorm vruchtbare vallei die wordt gedeeld met Oezbekistan en Tadzjikistan. Dit is de Fergana vallei. Temperaturen reiken in de zomer soms boven de 40 graden, zelfs in de hoofstad Bishkek. In de winter kan het zeker in Bishkek tot 30 graden onder nul worden. In de Issyk Kul regio is het een stuk gematigder. Daar wordt het zomers meestal niet warmer dan 30 graden en in de winter niet kouder dan -5.

De bevolking van Kirgizië

Van oorsprong zijn de Kirgiezen een nomadenvolk dat door onderdrukking is vertrokken uit de Altai regio. De Kirgiezen zijn een Turks volk met een grote verwantschap aan de Kazachen, Oezbeken, Oeigoeren, Turkmen, Azerbeidzjani en Turken. Met name ten tijde van Jengiz Khan is de bevolkingssamenstelling veranderd. Er gaan zelfs geruchten dat etnische Kirgiezen blond haar en blauwe ogen hadden. Jarenlange overheersing door andere culturen hebben de Kirgiezen gemaakt tot wie ze zijn. Een grotendeels islamitsche bevolking met een sterke Russische invloed. Zeker in de tijd van de Sovjet Unie woonden er veel etnische Russen in Kirgizië. Hun invloed was enorm en tegenwoordig spreekt het merendeel Russisch als eerste taal en heeft het Russisch orthodoxe geloof een belangrijke plek in de samenleving.

Economie op het Kirgizisch

In tegenstelling tot grote broer Kazachstan heeft Kirgizië geen olie- of gasreserves. De inkomsten moeten dus ergens anders uit gehaald worden. Een aanzienlijk deel van het bruto nationaal product komt van Kirgiezen die in Rusland (of andere landen) wonen. De economie in Kirgizië is groeiende en dan vooral in de agrarische en toeristische sector. Van oudsher is Kirgizië een doorvoerland. Eerst op de zijderoute en tegenwoordig als bovenregionale speler voor Centraal Azië. De Dordoi bazaar in Bishkek is bijvoorbeeld te grootste bazaar van alle CIS landen. Kirgizië heeft belangrijke grensovergangen naar China en deze worden veelvuldig gebruikt om Chinese waren te importeren (en door te voeren). Deze functie wordt echter steeds meer overgenomen naar modernere (en beter bereikbare) grensovergangen tussen China en Kazachstan. De agrarische sector is nog steeds heel belangrijk voor Kirgizië. De Fergana vallei en de Issyk Kul regio zorgen voor het grootste aandeel in de landbouw. De Naryn regio is voornamelijk belangrijk voor de veeteelt. Op de vruchtbare gronden groeien veel vruchten zoals abrikozen, appels, peren, bessen, granaatappels en citrusvruchten. Qua groenten groeien er voornamelijk tomaten, wortels, uien, aardappelen, paprika’s en koolsoorten. Kirgizië is rijk aan mineralen maar heeft zelf te weinig expertise (en te weinig budget) om deze efficient te gebruiken. Een Canadees bedrijf maakt gretig gebruik van deze mineralen en mijnt in de Kumtor Gold Mine, één van de grootste goudmijnen in Centraal Asie, waar nog vele ertsen niet zijn gedolven. Vroeger zorgden kolen voor een belangrijke inkomstenbron. Zeker het dorpje Jyrgalan stond bekend om zijn hoogwaardige zwarte kolen.

Toerisme

Het toerisme heeft zeker vanaf 2008 een grote sprong genomen. Vanaf dat jaar werd de visumplicht voor veel Westerse landen opgeheven. Nog steeds komen de meeste toeristen uit omringende landen (en dan voornamelijk Kazachstan) maar het aandeel loopt verder terug. Het land heeft alles in zich om één van de toeristische hot spots van de toekomst te worden. Het heeft een waanzinnige natuur, uitgestrekte bergmassieven, een gigantisch meer met goudgele stranden, een eeuwenoude nomadencultuur, wilde rivieren, petroglyfen, besneeuwde bergtoppen, enorme gletsjers en vruchtbare valleien. Bovendien wonen de Kirgiezen er. Een ontzettend gastvrij volk met een heerlijke keuken. Vaak word je uitgenodigd om gewoon een kopje thee te drinken met wat lekkers. De bevolking leeft relaxt en maken zich niet al te druk over de dag van morgen. Ze zeggen zelfs dat Kirgiezen de Jamaicanen van Centraal Azië zijn. Altijd in voor een dansje en altijd in voor een praatje.